BLOG VÕ THUẬT: January 2014

TAEKWONDO: TRẦN HIẾU NGÂN TRỞ LẠI ĐỘI TUYỂN

Sau gần 14 năm kể từ Olympic Sydney 2000, cựu võ sĩ taekwondo lừng danh một thời đã trở trở lại ĐTQG. 
 
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEganSCEwrO8YVvGQeGigqCtY00oMAt-MU19FQ6YVPlrZ_nfoaRgEEESoU1TvpQkmmicBYHbcmWc_HPgGaD_KpRRluPKIfRxJSYzR-w9ti7ligWE8mjx2m4IeWJM3O-DMZPCMi8KNVkx9bI/s1600/1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEganSCEwrO8YVvGQeGigqCtY00oMAt-MU19FQ6YVPlrZ_nfoaRgEEESoU1TvpQkmmicBYHbcmWc_HPgGaD_KpRRluPKIfRxJSYzR-w9ti7ligWE8mjx2m4IeWJM3O-DMZPCMi8KNVkx9bI/s1600/1.jpg" /></a></div>
 
<div id="article_content" style="background-color: white; line-height: 19.59375px;">
<div align="justify">
<table align="center" border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 200px;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"></td></tr>
<tr><td style="text-align: center;">Hiếu Ngân và chiếc huy chương lịch sử </td></tr>
</tbody></table>
Tuy nhiên, lần này, cô không góp mặt ở vai trò VĐV thi đấu mà tham gia công tác huấn luyện cho đội taekwondo trẻ quốc gia. Trưởng bộ môn taekwondo (Tổng cục TDTT) Vũ Xuân Thành xác nhận“đây là lần đầu tiên HLV Trần Hiếu Ngân được mời tham gia huấn luyện đội tuyển. HLV này sẽ là phụ tá cho chuyên gia Hàn Quốc mà phía taekwondo TPHCM mời về trực tiếp chỉ đạo các VĐV trẻ”. 
 
Đội taekwondo quốc gia chưa được thành lập nhưng đội taekwondo trẻ quốc gia đã bắt đầu tập trung từ ngày 1-1 ở 3 địa điểm TPHCM, Đà Nẵng và Hà Nội. HLV Trần Hiếu Ngân và chuyên gia Hàn Quốc trực tiếp huấn luyện tổ tập huấn tại TPHCM (11 VĐV). 
 
Giải nghệ từ sau Olympic Sydney 2000 – nơi cô đã giành HCB cho thể thao Việt Nam – cựu võ sĩ Trần Hiếu Ngân đã đi học lấy bằng HLV và tham gia công tác huấn luyện. HLV gốc Phú Yên này đã huấn luyện tuyến trẻ cho taekwondo TPHCM từ năm 2004. 
<div>
 </div>
</div>
</div>

TAEKWONDO: TRẦN HIẾU NGÂN TRỞ LẠI ĐỘI TUYỂN

Sau gần 14 năm kể từ Olympic Sydney 2000, cựu võ sĩ taekwondo lừng danh một thời đã trở trở lại ĐTQG. Hiếu Ngân và chiếc huy chương...

NGUYÊN LÝ BẤT PHÂN TRANH TRONG VÕ ĐẠO

<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgUoBEAXH2bI8LZgfWbimr0mpKVY62VRrA9KtHshTLkObSYpEwSMae6TYDGJwNe0hC0LbhxZY5KrnE77r2zCisuW89C4tbaZiGAVs04a5QcHOSFFLuKLIYMc22QG5dICVzjH_hxwYsRrA0/s1600/Co-VoSu-Tran-Tien-3.jpg" /></div>
 Khi nói tới võ, ngươì ta nghĩ ngay tới một nghệ thuật chiến đấu, nghĩa là phải có giao tranh. Vì vậy, nói tới bất phân tranh trong võ thuật có vẻ như một nghịch lý. Tuy nhiên,võ thuật không đơn thuần là một nghệ thuật chiến đấu, mà còn là đạo, là một triết lý sống. Điểm khởi đầu và kết thúc của võ đạo chân chính là nguyên lý bất phân tranh. Để tìm hiểu nguyên lý này, ta cần xem xét tới căn nguyên của các môn võ cổ Đông phương: lý thuyết nhất nguyên phân cực của thuyết Âm-Dương. Theo thuyết này, vũ trụ và mọi vật bên trong nó đều phát sinh từ một thể thống nhất mà người Trung Hoa gọi là Thái cực, người Ấn độ gọi là Cũnyatâ, người Nhật gọi là Kù (AiKi), dịch theo nghĩa Triết học là "vũ trụ tinh khí tiền phân cực". Ngày nay, vật lý học hiện đại cũng giả định rằng vũ trụ được phát sinh từ một vụ nổ lớn (Big Bang) của một thể thống nhất. Triết học Đông phương quan niệm rằng Thái cực là một thể thống nhất, trong đó không có khái niệm nóng-lạnh, không có độ xa-gần không gian, không có sự lâu-mau thời gian, không có đứng yên, không có chuyển động... Thái cực là một uy lực uyên nguyên tự tại, vô thủy,vô chung. Chỉ sau khi phân cực tạo thành vũ trụ, các khái niệm nhị nguyên nóng-lạnh, xa-gần, lâu-mau, tĩnh-động mới hình thành. Ngày nay,bị giam hãm trong một thế giới nhị nguyên,con người thường cho rằng tranh đấu là lẽ đương nhiên, muốn tồn tại phải tranh đấu, mà họ quên đi mất bản chất, hình thể của vũ trụ. Chính điều này đã làm cho con người dần dần tách rời mối liên hệ giưã mình và vũ trụ, nghĩa là dần dần đánh mất đi sức mạnh đích thực của mình. Mục đích tối hậu của võ đạo là đưa con người tìm về với căn nguyên bản thể của mình, từ đó phát lộ được sức mạnh chân chính và đích thực của mình.Vì vậy, trong võ đạo phải trừ tuyệt mọi ý nghĩ nhị nguyên về giao đấu, hơn-kém để giác ngộ được sự thống nhất giữa vạn vật, giác ngộ được cội nguồn của vạn vật là Thái cực. Điều này giải thích vì sao võ đạo lại khởi đầu và kết thúc bởi nguyên lý bất phân tranh. Nguyên lý bất phân tranh phát biểu rằng bởi vì vũ trụ và mọi sự vật bên trong nó đều phát sinh từ một nguồn gốc,nên mọi hình thức giao tranh đều là phi lý và đi ngược lại quy luật của vũ trụ. Đây là nguyên lý chính yếu của võ đạo Đông phương, và có ghi trong Bushido- bộ luật võ sĩ đạo của các chiến binh samourai Nhật bản. Có một số bạn trẻ có luyện võ nói:"Đồng ý! Nghe thì hay lắm! Nhưng khi có một kẻ lăm lăm nắm đấm xông vào ta, thì áp dụng nguyên lý bất phân tranh thế nào đây?". Thực ra, nguyên lý bất phân tranh, cũng như nhiều nguyên lý khác, có nhiều tầm mức và phạm vi áp dụng khác nhau. Ở mức thấp nhất, là khi ta bị đưa đẩy tới một trận chiến đấu không thể tránh khỏi. Trong đời sống, cũng có khi bắt gặp tình huống này, ví dụ như ta gặp trộm cướp hay côn đồ. Trong một trận chiến đấu, ta chỉ có thể bị bại nếu như ta trúng đòn của đối phương. Mà ta chỉ có thể trúng đòn của đối phương khi ta chịu lãnh đòn đó, tức là lấy lực của mình chọi với lực của hắn. Trong trường hợp này, nguyên lý bất phân tranh được biểu lộ bằng cách dùng lực của đối phương, nương theo lực của đối phương để chế ngự đối phương, nói cách khác là ta để cho hắn sử dụng lực của hắn theo ý của ta, và bị đánh bại do lực của hắn.Võ sư Jigoro Kano, người sáng lập ra môn Nhu đạo, nói: "Ta có ba lực, địch thủ có bảy lực. Nếu ta đem ba lực của ta chọi với bảy lực của địch thủ, nhất định ta sẽ bị thua. Nếu ta biết lợi dụng lực của địch thủ, ta có mười lực, còn hắn chỉ có bảy. Phần thắng chắc chắn thuộc về ta vậy". Nguyên lý bất phân tranh đã nâng võ thuật thoát khỏi lẽ tầm thường "mạnh được, yếu thua". Thực ra,nếu cứ khỏe là thắng thì chả cần tới võ thuật để làm gì. Nhưng đó mới là nguyên lý bất phân tranh ở mức độ thấp nhất, nghĩa là dùng trong chiến đấu. Một qui tắc trong chiến tranh, mà bất kỳ một samourai nào tại Nhật cũng phải học, có nói về các mức độ chiến thắng: Mức thấp nhất là thắng trận sau khi giao tranh, tức là ta giành chiến thắng bằng cách đánh bại đối thủ của ta. Mức trung bình là giao tranh sau khi thắng trận, tức là ta dẫn dụ đối thủ vào những điều kiện tất yếu dẫn tới thất bại, rồi mới đánh bại hắn. Mức cao nhất là thắng trận mà không cần giao tranh, nghĩa là ta khuất phục địch thủ bằng lẽ phải và tinh thần yêu thương. Nếu phải thắng trận,tại sao ta lại không thắng theo lối cao thủ nhất ? Thật thà mà nói, đó còn là lối chắc chắn và an toàn nhất, vì chả cần đấm đá gì cả. Trong đời sống, trừ ra một vài trường hợp cực kỳ hãn hữu, ta có thể tránh được mọi vụ cãi lộn, miễn là ta luôn giữ được điềm tĩnh và diệt bỏ được tư tưởng về chiến đấu trong tim ta. Điều này đòi hỏi một tinh thần mạnh mẽ và một ý chí kiên định. Những kẻ yếu đuối, hay khóc lóc than van, chẳng chống cự ai và cảm thấy yên ổn khi mình không chống lại ai, thì không phải là những người thấm nhuần nguyên lý bất phân tranh. Đem nhốt mọi lời nói và hành động của đối thủ vào trong lòng ta, đó cũng không phải là bất phân tranh thực sự ; đó là sự chịu đựng. Cho dù miệng ta không nói ra, nhưng trong lòng ta rất đau đớn và sôi sục muốn trả thù. Đó cũng là một hình thức đấu tranh. Cái bất phân tranh mà chúng ta đang nói đến chỉ hình thành nếu ta không ôm ấp một mối căm thù nào với bất cứ ai, với một lòng khoan dung như biển cả, thu nhận được mọi con sông, ta vẫn giữ được sự bình tĩnh trong tâm hồn ta. Mỗi khi có sự việc gì xảy tới, ta nên giữ sự điềm tĩnh, xem xét sự việc với lòng khoan dung và lẽ công bằng. Khi ta đã xem xét sự việc một cách tỉnh táo, với tinh thần thiện chí, lẽ dĩ nhiên người cũng đem thiện chí đối đãi với ta, hành động của ta và người sẽ tìm ra con đường đúng. Đó chính là giải pháp dẫn tới tinh thần yêu thương và hòa hảo. Bạn bè trong võ lâm thắc mắc :"Hay lắm.Nhưng điều này chỉ áp dụng được khi người cũng điềm tĩnh và công bằng như ta. Mà đã xô xát thì ít người biết điều lắm.". Thực ra, lòng khoan dung cảm hóa được cả thú dữ. Chuyện xưa có kể rằng một võ sư có một môn đệ rất tài giỏi. Một ngày kia, khi đi chơi với bè bạn, bất ngờ bị một con ngựa dữ đá, anh đã lẹ làng tránh khỏi. Bạn bè phục lắm, và về kể lại cho vị võ sư. Ông chỉ lắc đầu mà bảo rằng chả có gì là tài giỏi hết. Mấy người học trò liền lập mưu lừa cho vị võ sư cho đứng gần con ngựa kia. Suốt cả buổi ông ung dung đứng đó trò chuyện với các môn đệ mà không có gì xảy ra.Về sau, trong buổi tập, ông giảng một câu :"Chính thái độ hòa nhã và tinh thần yêu thương làm cho người mất tinh thần chiến đấu với ta.". Đó chính là nguyên lý bất phân tranh áp dụng ở mức độ cao nhất vậy. Muốn đạt tới trình độ này, người luyện võ phải khổ luyện từng phút, từng giây không lơi lỏng, phải giữ cho mình một tinh thần trong sáng, một sự khoan dung, một tình yêu thương rộng lớn và luôn theo lẽ công bằng. Vì nguyên lý bất phân tranh dẫn dắt con người đi theo con đuờng đúng, với tinh thần yêu thương và hòa hảo,nên nó là đỉnh cao, là điểm kết thúc của võ đạo. Thấu triệt nguyên lý này, người với người cùng có một tinh thần mạnh mẽ, một tâm hồn cao thượng, và cuộc sống sẽ tràn đầy hòa bình cùng tình yêu thương.

NGUYÊN LÝ BẤT PHÂN TRANH TRONG VÕ ĐẠO

Khi nói tới võ, ngươì ta nghĩ ngay tới một nghệ thuật chiến đấu, nghĩa là phải có giao tranh. Vì vậy, nói tới bất phân tranh trong võ thuậ...

SỰ KHÁC BIỆT GIỮA AIKIDO VÀ CÁC MÔN VÕ KHÁC

<div class="first-post-info" style="margin: 5px 0px 15px; padding: 0px; text-align: left;">
Sự khác biệt của Aikido. Giữa Aikido và Judo, Karatedo,… thế nào? Câu hỏi này luôn luôn được nêu ra troAng các cuộc biểu diễn Aikido. Khi bạn đọc về phần nói về kỹ thuật bạn sẽ được biết về chi tiết. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-4wvNrFrMhmL6EOKoycmRguvvt7kINvyz8MBp4De9FmfWhdtiM-UYlR9F2CFkscfX2-2x7hxlZhIUt2GxXxeISiTClkOD2DQGv8yHyZQr0GVDgrgX1A1IoedRAzD4MCaDpfx27j511pY/s1600/The-unique-Japanese-martial-art-of-Aikido.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-4wvNrFrMhmL6EOKoycmRguvvt7kINvyz8MBp4De9FmfWhdtiM-UYlR9F2CFkscfX2-2x7hxlZhIUt2GxXxeISiTClkOD2DQGv8yHyZQr0GVDgrgX1A1IoedRAzD4MCaDpfx27j511pY/s640/The-unique-Japanese-martial-art-of-Aikido.gif" width="490" /></a></div>
 
Nói chung, ta có thể nói rằng Judo sử dụng những kỹ thuật nắm bắt tay áo hoặc cổ áo rồi tìm dịp nắm cơ hội quật ngã đối thủ. Trái lại, trong Aikido chính thời gian tiếp cận lại chính là thời gian để hành động. Trước tiên chúng ta đứng cách xa nhau, giữ khoảng cách đủ để đối phương chuyển động theo các kỹ thuật Aikido. Ở đây, không có việc hai đối thủ túm lấy nhau hoặc xô đẩy nhau. Ta cũng thấy điều khác biệt rất xa với Karatedo. Nói chung, các động tác của Karate được xử lý bằng cách đấm hoặc đá. Do đó hầu hết các động tác gần như theo đường thẳng, mặc dầu có một số chuyển động vòng tròn và hình cầu. Toàn vẹn các chuyển động thẳng hiếm thấy trong Aikido. Các động tác thường thấy trong Aikido có thể bắt gặp trong kiếm pháp Nhật Bản hơn là trong Judo hoặc Karatedo. Mặc dù những biểu hiện của Aikido khá khác biệt với kiếm đạo nhưng các động tác của nó lại dựa trên căn bản kiếm đạo. Có thể dễ dàng giải thích kỹ thuật Aikido từ nguyên lý của kiếm đạo hơn là từ các nghệ thuật khác. Tổ sư thường phát biểu: “Những ai tập luyện Aikido, nếu cầm kiếm thì phải sử dụng theo kỹ thuật Aikiken và nếu cầm gậy sẽ tuân theo kỹ thuật Aikijo. Một thanh kiếm hay một cây gậy là sự nối dài triển khai cánh tay và thân thể. Nếu bạn cầm nắm chúng chỉ như thể là một vật thể mà thôi thì thật là vô ích, bạn đã không học được Aikido chân chính.” Phương thức huấn luyện Aikido có một số nét giống như kiếm pháp. Người ta thường giữ khoảng cách chừng 1,8m (6 feet) giữa các đối thủ ngay từ lúc khởi đầu cho đến lúc kết thúc. Trong Aikido, mặc dầu bạn không cầm kiếm, bạn phải kiểm soát đối thủ ở vào thời điểm mà khoảng cách với đối thủ trở nên có lợi cho bạn. Cách cầm kiếm trong Aikido dựa trên kỹ thuật vận dụng toàn thân theo đường xiên (Oblique Form), điều này có khác đôi chút với các kỹ thuật Kiếm đạo hiện đại của Nhật Bản. Như đã giải thích ở trên, Tổ sư đã nghiên cứu rất nhiều võ đạo khác nhau, và Aikido dĩ nhiên đã hấp thụ và kế thừa các kỹ thuật đó. Nhưng Tổ sư đã phát triển chúng xa hơn. Do đó, phần tinh túy của Aikido có khác biệt với những võ đạo khác. Đôi khi việc huấn luyện Aikido được hiểu lầm đơn giản chỉ là tập luyện các hình thức. Kỹ thuật Aikido thật là biến hóa vô số. Phải hiểu rằng kỹ thuật bạn đang tập chỉ là hình thức tầm thường của phần tinh túy Aikido. Do đó Tổ sư dạy rằng: “Chuyển động của trời đất là chuyển động của chính chúng ta”. Đó là đích ta chưa đạt tới. Trong Aikido không có hình thức, không có phong cách (style). Chuyển động của Aikido là chuyển động của trời đất, tự nhiên; mà sự huyền diệu của nó thật là sâu thẳm và vô tận. Do đó, Aikido thật sự khác biệt một cách tinh tế với các võ đạo khác ở chỗ các võ đạo khác thường chỉ trụ ở các hình thức. Khi ta dùng chữ “hình thức”, ta hàm ý rằng những kỹ thuật của Aikido là những chuỗi hình thức vô tận. Điều này rất khác xa với khái niệm “hình thức” theo cách hiểu định kiến thông thường. Những kỹ thuật Aikido do đó khác biệt với với Judo, Kendo hoặc Karatedo, nhưng về mặt tinh thần thì lại phù hợp những bí quyết của các võ đạo khác. Một sự khảo sát năng động về Aikido, những kỹ thuật Aikido cấu tạo hợp lý từ một quan điểm năng động. Nét tổng quát như sau: Trong khi chuyển động, thân thể con người quay tròn như một cái bông vụ. Nhưng khi không di chuyển, thế tấn của thân mình lại vững chãi, thăng bằng của khối tam giác này là thế tấn lý tưởng của kỹ thuật Aikido. Khi thân pháp chuyển động lại quay tròn như bông vụ. Trong chiều hướng này, các kỹ thuật Aikido tìm đến trạng thái mà bạn có thể dời đổi được trọng tâm của đối thủ bằng động tác hình cầu có tâm chính là trọng tâm đan điền của bạn, do đó có thể tác động và quây tròn đối thủ vào chuyển động của bạn. Có một câu nói ngày xưa nói về bí quyết của Jujitsu: “Đẩy khi bị kéo và kéo khi bị đẩy”. Một bài thơ đã ca ngợi các vị sáng tổ của các phái Nhu thuật ngày xưa đã cho thấy rõ tài trí của các vị đó: Nhẹ nhành như cành liễu Đổi chiều dòng lực của cơn gió thổi đến. Nếu tính cách mềm dẻo và mạnh mẽ là cốt tủy của sức mạnh thì sự huấn luyện sẽ trở nên dễ dàng hơn. Sự mềm dẻo là con đường dẫn đưa đến việc đạt được sự mạnh mẽ. Hãy học điều đó, sự hữu dụng tinh tế của nó. Những câu thơ ca tụng trên đây đã hình tượng hóa được nguyên lý của sự mềm dẻo (trong thuật ngữ của Jujitsu có chữ “kỹ thuật uốn mềm” trong khi Judo có chữ “phương thức uốn mềm”). Khi giải thích về nguyên lý Aikido thì nó lại là: “Đổi chiều khi bị đẩy và nhập vào khi bị kéo”. Động tác xoay tròn này khác biệt với các chuyển động thẳng trong Jujitsu và nó có nhiều biến hóa hơn. Chẳng những hữu dụng trong võ thuật mà còn hữu hiệu trong lãnh vực khác nữa. Đó là sự triển khai của động tác vòng cầu bao gồm cả những lực hướng tâm và ly tâm. Cũng vì lý do này mà bạn và đối thủ của mình không phải là ở cái thế đối lập, trong Aikido cả hai chỉ là một khối hội nhập dưới sự kiểm soát của bạn, cả hai bị kiềm chế hoàn toàn bằng lực ly tâm của bạn phát ra và lực hướng tâm do bạn dẫn về. Trong toàn khối có tính hệ thống, chuyển động hình cầu của Aikido phô diễn nhịp điệu duyên dáng và động tác quay tròn độc đáo. Các chuyển động này mang theo sức lực của nhiều phần trên thân thể. Mỗi bộ phận cơ thể (tay, chân, bụng, hông, thân,…) phối hợp với toàn thân tạo thành một hệ thống hết sức tự nhiên, mềm mại và tròn đều. Sự di chuyển theo đường tròn phải thật mềm dẻo, chính xác và giữ được thăng bằng như có sức mạnh nền tảng ở trọng tâm. Ta có thể so sánh với hình ảnh một cối xay gió, rất nhạy cảm, có thể xoay được cánh quạt và cối xay khi tiếp nhận một làn gió rất nhẹ.

SỰ KHÁC BIỆT GIỮA AIKIDO VÀ CÁC MÔN VÕ KHÁC

Sự khác biệt của Aikido. Giữa Aikido và Judo, Karatedo,… thế nào? Câu hỏi này luôn luôn được nêu ra troAng các cuộc biểu diễn Aikido. Khi b...

Ý NGHĨA CÁCH CHÀO NHAU TRONG VÕ THUẬT

<div class="first-post-info" style="margin: 5px 0px 15px; padding: 0px; text-align: left;">
Trong võ thuật, chào là thao tác đầu phải học khi nhập môn. Võ sinh nghiêng mình trước võ sư, hay lịch sự chắp tay trước đấu thủ, là một biểu tượng văn hoá không thể thiếu. Động tác cúi mình thể hiện sự kính trọng, thao tác tay chứa đựng những ý nghĩa vừa rất võ đạo, lại rất đời. Nhưng ý nghĩa thực tế của các thao tác chào khác nhau là gì? Chúng xuất phát từ đâu? Và những thông điệp bí ẩn nào ẩn chứa phía sau các cách chào tưởng chừng đơn giản?</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg8K0DLkL5QUhv9I0QF_Ba3150b0YX7qIXyEnT8kfKZFpm7Ec3K7hGJT217Ng2nlRe3mQ8WD58BYDFLXz8rX5lVj957kC70Uiz9Y51PwRUZB1paoP4h9FWauz9mMIHGkI4C_e6QNf73z-w/s1600/1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="390" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg8K0DLkL5QUhv9I0QF_Ba3150b0YX7qIXyEnT8kfKZFpm7Ec3K7hGJT217Ng2nlRe3mQ8WD58BYDFLXz8rX5lVj957kC70Uiz9Y51PwRUZB1paoP4h9FWauz9mMIHGkI4C_e6QNf73z-w/s400/1.jpg" width="400" /></a></div>
<div align="center" style="margin: 0px; padding: 0px;">
</div>
  Những lý do để chào thật đa dạng: võ sinh chào khi đặt chân vào hay rời khỏi sàn tập, đầu hoặc cuối giờ học, lúc bắt đầu hoặc kết thúc giờ thi đấu... Ngoài việc bày tỏ sự kính trọng với võ sư và các đồng đạo, chào còn có nhiều mục đích sâu xa khác. Có thể, đó là phương cách để rũ bỏ mọi ưu tư bên ngoài phòng tập. Đôi khi, qua kiểu chào, chúng ta có thể nhận biết đặc trưng của môn võ hay tầm cỡ cuộc đấu. Hệt như cầu thủ bóng rổ luôn đập banh theo một nhịp độ nhất định trước khi ném phạt, chào có thể là cách thức chuẩn bị tư tưởng cho một bài diễn khó. Quan trọng nhất, chào hé mở các bí mật của võ thuật. Chưa có thao tác đơn giản nào lại chứa lượng thông tin nhiều như thế về nguyên lý của võ thuật. Đầy tính hình tượng, tư thế cánh tay của võ sĩ khi chào giống như bề ngoài của những vật thể mang tính ẩn dụ sâu sắc. Vài lúc khác, chào lại "nhắc khéo" về các nguyên lý của trường phái võ riêng. Tóm lại, chào luôn chứa một thông điệp quan trọng cho môn võ được đại diện. Một trong những cách chào phổ biến nhất trong võ thuật là lối chào truyền thống của Trung Hoa:"QUẢ ĐẤM THIẾU LÂM" hay còn được gọi là "THIẾU LÂM QUYỀN", được áp dụng nhiều trong Kung Fu, Wushu, Karaté Kenpo, Tang soo do, và nhiều môn võ Tàu khác. Thao tác khá đơn giản: bạn nắm tay phải thành quả đấm, rồi đặt tựa vào lòng bàn tay trái đang mở ra và hơi cong. Lối chào này bắt nguồn từ thời Trung Hoa phong kiến. Năm 1644, quân Mãn Châu lật đổ triều Minh. Nhiều người đã phải đến chùa Thiếu Lâm tại tỉnh Hà Nam để ẩn náu. Thiếu Lâm Tự lúc ấy đã trở thành trung tâm của phong trào kháng Mãn Châu. Để dễ dàng nhận biết những người cùng chí hướng, một động tác bí mật đã được sáng tạo ra: quả đấm tay phải tượng trưng cho mặt trời, bàn tay trái mở ra hơi cong chính là mặt trăng. Trong chiết tự Trung Quốc chữ NHẬT cạnh chữ NGUYỆT chính là chữ MINH ! Lối ra dấu bí mật này dần trở thành kiểu chào trong các môn võ khi tập luyện, rồi lan truyền khắp thế giới với tên gọi:"QUẢ ĐẤM THIẾU LÂM", hay "THIẾU LÂM QUYỀN". Nhiều môn phái khác khi áp dụng kiểu chào này đã giải nghĩa theo nhiều cách khác nhau. Wushu cho rằng tay phải tượng trưng cho 5 người, mà ngón tay cái là tôi và 4 ngón còn lại là bạn. Biến thành quả đấm, họ đoàn kết lại chống kẻ địch. Bàn tay trái mở ra cho thấy võ sĩ không có vũ khí để chiến đấu, ngoại trừ những bộ phận của chính anh ta. Còn Karaté Kenpo lại cho rằng:"QUẢ ĐẤM THIẾU LÂM" hay "THIẾU LÂM QUYỀN" chính là "Hãy che đậy võ công của bạn kín như kho tàng trong túi". Cánh tay phải tượng trưng khả năng Karaté, còn tay trái là phương cách võ sĩ nên sử dụng khả năng này. Lời chào nhắc nhở võ sĩ phải khiêm tốn và không được lạm dụng kỹ năng. Riêng trường phái Shorin-ryu Karaté lại gọi là "Tử quyền và Sinh quyền". "Tử quyền" là quả đấm tay phải, có thể giết người. "Sinh quyền" là bàn tay trái, biểu hiện lòng nhân từ. Sinh quyền phủ lên tử quyền, mang ý nghĩa võ sĩ phải tìm cách giải quyết vấn đề trước khi dùng sức mạnh. Nhiều môn phái khác cũng giải thích "QUẢ ĐẤM THIẾU LÂM" hay "THIẾU LÂM QUYỀN" theo phong cách tương tự: "Hoà giải phải vượt trên sức mạnh" hay "Tôi giữ vũ khí trong bao che". Một biến dạng khác của "QUẢ ĐẤM THIẾU LÂM" hay "THIẾU LÂM QUYỀN". Qủa đấm phải và bàn tay trái giữ nguyên, nhưng chỉ chạm nhau rất nhẹ. Lối chào này gặp nhiều trong các môn võ xuất phát từ Trung Hoa: Wushu, Kenpo, và một số hệ thống Kung Fu. Biến dạng này có tên: "Văn võ song toàn": tay phải tượng trưng cho người chiến sĩ, tay trái là nhà nho, và một võ sĩ phải tập trung cả sức mạnh thể xác và trí tuệ để đạt được thắng lợi. "QUẢ ĐẤM THIẾU LÂM" hay "THIẾU LÂM QUYỀN" qua các biến dạng cho thấy những tôn chỉ riêng và khác nhau của các trường phái võ thuật. Một kiểu chào có thể nhấn mạnh mối quan hệ và sự tự tin, trong khi kiểu khác lại biểu thị sự nhún nhường, cương định hoặc mối cân bằng giữa nội công và ngoại lực. Ngoài dạng chào "QUẢ ĐẤM THIẾU LÂM" hay "THIẾU LÂM QUYỀN" còn dạng chào: chắp hai tay trong tư thế cầu nguyện trước ngực. Kiểu chào này xuất hiện trong nhiều trường phái võ Tàu và võ Nhật với nhiều tên gọi khác nhau nhưng nguyên quán thực sự là Thiếu Lâm Tự Trung Hoa với tên "BÀN TAY PHẬT TỔ". Theo truyền thuyết, nhiều nhà sư Thiếu Lâm khó giữ được tỉnh táo khi ngồi thiền hoặc bế quan. Họ đã phải nghĩ ra một loạt bài tập để có thể tập trung tư tưởng và luyện công tốt hơn, sau này biến thành kỹ năng của võ thuật. PHẬT THỦ hay PHẬT CHƯỞNG chính là một trong các tư thế trầm tư dựa theo hình ảnh của Phật Tổ. Ngày nay "PHẬT THỦ" xuất hiện với nhiều biến dạng và nhiều cách giảng giải khác nhau. Hệ thống này cho rằng: đó là ước vọng không phải áp dụng võ lực, mà chỉ cần lòng khoan dung. Hệ thống khác lại "phiên dịch" PHẬT THỦ thành lời nguyện cầu cho những gì tốt nhất sẽ đến trong luyện tập. Tổng quát, mỗi kiểu chào truyền đi các thông điệp về phương pháp tập luyện, mục đích, triết lý và sự thật của môn võ được nhắc đến. Có đến 3 khía cạnh để xem xét những biểu tượng của kiểu chào. Đầu tiên, chào biểu hiện những vật cụ thể như kiếm hay các khái niệm chung như cuộc sống và quyền lực? Trong trường hợp đầu phương hướng giảng dạy nhắm đến sự áp dụng đặc thù, còn ngược lại là giảng dạy theo các khái niệm chung. Sau đó, lời chào được thực hiện cung kính hay thân mật? Thái độ chào có thể gợi đến tính hình thức, kỷ luật và độ nghiêm khắc của môn phái. Cuối cùng, lời chào như một lời nhắc nhở bản thân hay cảnh cáo đối phương? Vài trường hợp, lời chào nhắc lại cho võ sĩ các nguyên lý của môn phái (như nhún nhường), và mục đích chính là tự hoàn thiện. Các hệ thống khác lại xem chào như giao tiếp với đấu thủ tưởng tượng như lời giới thiệu: "Gặp anh, tôi rất hoà nhã, nhưng cũng biết tự bảo vệ khi cần thiết". Như vậy, lời chào là cánh cửa đầu của toà nhà nguyên tắc và triết lý võ thuật. Chúng khác các đòn thế ở chỗ truyền đạt thông điệp hoàn toàn hình thức. Nghiên cứu hình thức này, người ta có thể gặt hái những kiến thức sâu hơn về võ mà không phải thực hiện bất kỳ cú đấm đá nào !

Ý NGHĨA CÁCH CHÀO NHAU TRONG VÕ THUẬT

Trong võ thuật, chào là thao tác đầu phải học khi nhập môn. Võ sinh nghiêng mình trước võ sư, hay lịch sự chắp tay trước đấu thủ, là một bi...

THUYẾT " NGŨ YẾU " TRONG KỸ KÍCH TRUYỀN THỐNG

<div class="first-post-info" style="font-family: tahoma, verdana, geneva, lucida, 'lucida grande', arial, helvetica, sans-serif; margin: 5px 0px 15px; padding: 0px; text-align: center;">
<img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgr0DXHPEsci0vxLj2pzCsPR5iXMLXG16SmReMbxsxi9sCZ2KgmR-o9r3xyzC5thdEkYoAiFsWf7vRMpX9UNn56nOOheGxmnXzTPZpwtOA0NUT2p6DMRZWkJXGjZDHSFKZMCf01iT_dla4/s1600/1.jpg" /></div>
<div align="center" style="font-family: tahoma, verdana, geneva, lucida, 'lucida grande', arial, helvetica, sans-serif; margin: 0px; padding: 0px;">
</div>
 Thuật "kỹ kích" (đấm đá) truyền thống có thuyết "ngũ yếu" (năm điều cần) đó là mắt tinh, tay lẹ, đảm vững (tức gan dạ), bộ chắc, lực thực.  Mắt tinh : "Mắt là trinh sát, tâm là chủ soái". Trong giao đấu nhất định phải có ánh mắt tinh nhanh, chăm chú xem ý hướng của địch, phải là "tay đến chân đến mắt đến", nói "đến" đây là "đến cả loạt". Ánh mắt sắc như ưng, vượn, nếu không được thế thì mình ra đòn cũng khó đánh trúng mục tiêu, phòng thủ cũng khó nhìn rõ ràng chiêu pháp của địch, chẳng còn cách nào lấy biến đối biến để đánh lại địch thủ.  Tay lẹ: "Ra tay chớ chậm chạp, chậm chạp để địch biến, giả sử địch có biến một thì lòng ta nhẹ như tên (bắn)". Trong giao đấu dứt khoát phải coi trọng đòn tay ra thật lẹ. Cái đạo kỹ kích tay lẹ chế tay chậm, ra tay như gió lốc, như điện chớp, nếu như chẳng nhanh thì dù có thủ pháp thần kỳ cũng khó lòng giành thắng được.  Đảm vững : (tức gan dạ) : "Nhất đảm, nhị lực, tam công phu". Trong kỹ kích nhất định cần phải gan dạ, tâm vững là hàng đầu. Có gan dạ mới dám thủ thắng, đánh mạnh tiến khéo, tiến thoái tự nhiên. Lấy cái mạnh của ta để khắc lại cái kém của địch.  Bộ chắc : "Bộ vững như khánh thạch, gốc chắc địch khó xô". Trong giao đấu nhất định phải có bộ pháp kiên cố vững chắc mới được. Nếu bộ pháp không vững tất căn bản bị dao động, trên nặng dưới nhẹ chớ nên móc đẩy vi dễ ngã và như thế dễ để kẻ địch lấn sân. Các nhà kỹ kỹ xưa có câu : "Khoan tập đánh, luyện tấn trước".  Sức thực (lực thực): Xưa có câu "Lực thực hốt khinh thị, nhất lực hàng thập hội" (tạm dịch : "Sức thực chớ coi thường, một sức hơn mười biết"). Trong khi đánh đấm phải có đủ sức lực mới được. Nếu chẳng có công lực thì dù có đánh trúng địch cũg chẳng đạt hiệu quả tốt, không dễ mà giành được thắng lợi trong cuộc đấu. Tuy có thuyết "Bốn lạng hất ngàn cân" ("Tứ lạng bạt thiên cân") nhưng ít nhất phải có cái lực "bốn lạng" đã, cái sức "bốn lạng" đó kỳ thực cũng là công lực, nếu không thì đã "quyền không công lực thực, cả trận cũng bằng không".

THUYẾT " NGŨ YẾU " TRONG KỸ KÍCH TRUYỀN THỐNG

Thuật "kỹ kích" (đấm đá) truyền thống có thuyết "ngũ yếu" (năm điều cần) đó là mắt tinh, tay lẹ, đảm vững (tức gan ...

TRÊN CON ĐƯỜNG VỊNH XUÂN

<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgx8tvSBynjcG2rF8c0m3emVQqnGFLq75ZqmgvvyUp8whYMEHAi6Wvm5Ct-RCqo253I11jsSwEXRkiP9bLCU58XzGmhjZ-FTZSDyREAAMkutRBIgEk6lFXoOCDALu76DHdB8dU2XRfw6yQ/s1600/vinh_xuan_4.jpg" /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
 </div>
<div align="center" style="font-family: tahoma, verdana, geneva, lucida, 'lucida grande', arial, helvetica, sans-serif; margin: 0px; padding: 0px;">
</div>
Có hai khuynh hướng khác nhau trong những người luyện võ, loại thứ nhất tập với mục đích để đánh nhau với người khác, và thứ hai là những người tập để rèn luyện bản thân. Rất nhiều người chỉ muốn thành người giỏi nhất, ở vị trí cao nhất, hay có nhiều đệ tử nhất hoặc giả kiếm được nhiều lợi nhuận nhất. Nhiều người cho rằng dòng võ của mình là hay nhất, bí mật nhất, nguyên gốc hay chân truyền nhất, nhưng điều đó chỉ dẫn đến tranh cãi mà thôi. Trong môn Vĩnh Xuân nói riêng, nhiều người tuyên bố họ mới là chân truyền, chính tông. Một số nói Diệp Vấn đã truyền lại cho những bản quyền phổ quan trọng nhất, hay đã ghi lại được nguyên bản các bài quyền, côn, mộc nhân thung, song đao. Một số khác thì chỉ trích rằng võ sư này nọ đã canh cải hay tự chế ra các bài quyền của họ thay vì bám chặt vào các nguyên mẫu cổ truyền. Tôi phải nói là hãy luôn nhìn vào tính hiệu quả của kỹ thuật, “hãy coi cho tính năng của đòn thế là thầy của bạn, và ứng dụng thì luôn quan trọng hơn bài quyền”. Nếu bạn cho rằng quyền cước của mình rất mạnh, hãy thử với bao cát, nếu tinh thông đao pháp – hãy thử chặt vài cành cây. Nếu gỏi về côn pháp, thử đập một vài hạt óc chó. Nếu cho rằng tấn rất vũng, hãy để cho người khác đẩy thử bạn... Ngay cả khi đây là các bài trắc nghiệm có giá trị, thì sử dụng được các kĩ năng này trong thực chiến cũng không phải là chuyện đơn giản. Xét cho cùng, đây không phải chuyện để nói xuông, hay chuyện dòng phái, bí truyền, lý thuyết hay kỹ thuật này nọ. Tất cả phụ thuộc vào sự rèn tập của chính bạn. Dòng phái hay môn phái chỉ có thể cho thấy nguồn gốc kiến thức cơ bản của bạn, nhưng không hẳn đã nói lên cái bạn rèn luyện ngày hôm nay. Theo tôi có quá nhiều người chú trọng đến điều này, công phu thật sự của bạn không hẳn phụ thuộc vào việc bạn tập môn gì, mà là cách bạn rèn luyện cho đến hôm nay. Trau dồi và rèn luyện bản thân là tất cả. Không có một khuôn mẫu duy nhất nào ở đây cả. Bạn đã thu thập được những gì, có bao nhiêu điều canh tân từ đó ? Các kiến thức sao chép chỉ phản ánh lại thời điểm nó được sao chép mà thôi, phụ thuộc vào kiến thức và sự hiểu biết của người học tại thời điểm đó. Vì chúng ta luôn thay đổi và trưởng thành, chúng ta luôn có thể rèn luyện và phát triển hơn nữa. Tôi không phải là một bậc thày hay một ai đó có vị thế quan trọng, và cũng không có câu trả lời cho tất cả mọi câu hỏi, tôi chỉ là một người đồng hành trên con đường rèn luyện bản thân mà thôi. Mọi hệ thống, môn phái đều tốt cả, nhưng nó phụ thuộc vào mục đích và phương thức ứng dụng của bạn. Điều đó giải thích tại sao đối với tôi, ứng dụng quan trọng hơn khuôn mẫu. Các dòng phái đều đúng, đều chứa đựng một phần của chân lý, điều quan trọng ở đây là việc bạn rèn luyện như thế nào. Những điều tôi viết ở đây đều xuất phát từ Phật học, có thể Phật tính trong bạn sẽ lĩnh hội được chân lý qua những dòng này chăng. Nếu điều đó hữu ích cho bạn thì tôi rất hân hạnh được chia sẻ với bạn, còn không thì cũng chẳng sao cả, vì bạn có niềm tin riêng của mình. Khi người ta có một cái tôi quá lớn thì rất dễ bị phật ý. Tôi cho rằng đôi khi có một số người luyện võ vị kỉ và chẳng chịu nhún nhường để lắng nghe người khác. Họ bị sa lầy với cái tôi. Sự tham lam, giận dữ, ngu xuẩn, tự cao, ảo tưởng – tất cả đều là vật cản trên con đường tu luyện. Để rèn luyện bản thân lên một mức cao hơn, bạn phải tự mình thoát khỏi các mối ưu phiền đó. Võ thuật là một phương tiện đưa ta đến việc hiểu rõ bản ngã của chính mình, đi từ sự ngu muội đến với kiến thức. Đó không nhằm vào cái tôi hay khống chế người khác – mà là sự tự hoàn thiện của mỗi cá nhân. Trong Phật học có câu “khi bạn còn mê muội, bạn phải dựa vào sư phụ, khi bạn đã sáng tỏ, bạn cần dựa vào chính đạo”. Chúng ta nên phấn đấu để đi theo chính đạo chứ không dựa dẫm vào ai cả. Thầy là người giúp ta qua sông. Khi ta đã trưởng thành và lĩnh hội được kiến thức, chúng ta tôn trọng và ghi nhớ trong tâm khảm thầy người đã giúp ta qua sông. Tuy nhiên một người thầy thật sự không bao giờ muốn trò ỷ mãi vào mình vì điều đó sẽ dẫn đến sự lệ thuộc cá nhân mà thôi, người sư phụ đích thực mong muốn học trò vượt qua cả chính ông. Nếu một người học trò ỷ lại mãi vào sư phụ và coi ông là thánh, người đó sẽ không đi xa hơn con đường mà người thầy đã đi. Vì vậy người tập Vĩnh Xuân cần có một thái độ sáng tạo và tích cực trong luyện tập. Võ thuật là phương tiện đưa đến sụ giác ngộ, đó không phải việc để kiếm cho nhiều tiền, để có được nhiều môn sinh, không phải để thỏa mãn cái tôi. Nhưng với võ thuật bạn có thể giúp người khác trưởng thành, rèn luyện tính tự tin, nhân cách và trở thành những nhân tố tích cực cho xã hội. Sự lựa chọn là của chính bạn. Robert Chu Sau-Lei

TRÊN CON ĐƯỜNG VỊNH XUÂN

Có hai khuynh hướng khác nhau trong những người luyện võ, loại thứ nhất tập với mục đích để đánh nhau với người khác, và thứ hai là nh...

NGHỆ THUẬT TRONG VÕ THUẬT

<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Có lẽ chẳng cần xem xét rằng trong ngành Võ có nghệ thuật hay không. Bởi, trong dòng sinh hoạt thường hằng nghề ngành gì lại chẳng cần, có, hoặc liên quan tới nghệ thuật. Nghệ thuật là chỉ chung những việc làm có tính chuyên môn, đòi hỏi sự giỏi giang, khéo léo, nhằm đưa tới cái hoàn hảo nhất, cái đẹp. Có cả nghệ thuật mua bán, giao tế; nghệ thuật cắm hoa xẻ gỗ; thậm chí nghệ thuật khóc, cười, nghệ thuật nấu một cái … lẩu lươn kia mà. Điều cần bàn ở đây là vai trò của nghệ thuật trong Đạo và nghệ thuật của Võ như thế nào. </div>
<div align="left" style="margin: 0px; padding: 0px;">
 
<div style="text-align: center;">
 <a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjiG6MbHerQBQ4OEYNSUCeOjUbeqKEvVO40Nb-DPc5tGkwQRsSYkG64Tr4xDKMlvTq4vZvarCAGcoSO0tZHY-yNa9djfIJnlbGQzG1x_5GAdNOE0R3Aw3-NtynxDeNWDBjb6hGMD9WokP4/s1600/1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjiG6MbHerQBQ4OEYNSUCeOjUbeqKEvVO40Nb-DPc5tGkwQRsSYkG64Tr4xDKMlvTq4vZvarCAGcoSO0tZHY-yNa9djfIJnlbGQzG1x_5GAdNOE0R3Aw3-NtynxDeNWDBjb6hGMD9WokP4/s1600/1.jpg" /></a></div>

Trong Đại Nam Quốc Âm tự vị, khi định nghĩa chữ võ, Huỳnh Tịnh Của có ghi: “Coi chữ Vũ” (QATV quyển hạ, trang 555, cột Phải). Khi định nghĩa chữ Vũ, tác giả lại ghi: “Coi chữ Võ” (QATV quyển hạ, trang 562, cột Phải). Hán tự, khi ta phát ra quốc âm có những chữ đọc trại đi, thành dị âm đồng nghĩa (những cặp Huỳnh – Hoàng, Nghinh – Nghênh, Giái – Giới, .v.v..). Chữ Vũ được đọc ra chữ Võ (Võ thuật hay Vũ thuật). Nhưng Võ đây có định nghĩa rõ ràng trong hầu hết các từ điển là: “Luyện gân cốt, nghề chiến đấu” (QATV – Huỳnh Tịnh Của); là: “Thuộc về dùng sức, dùng quân đội” (Tự điển Việt Nam, Ban Tu Thư Khai Trí – 1971 – trang 922); là: “Chỉ chung việc làm dựa trên sức mạnh – chỉ việc quân sự” (Hán – Việt Tân tự điển Nguyễn Quốc Hùng, trang 796); là: “Art of fighting – nghệ thuật chiến đấu” (Vietnamese English dictionary, Bùi Phụng – trang 947).   Vậy, Võ (Vũ) không có ý nghĩa múa (Dance). Tuy nhiên về mặt ngoại hình, Vũ (múa) không có nội dung võ, nhưng võ lại có sự biểu trưng của múa, vờn. Do vậy từ lâu trong dân gian, trừ những lúc thượng đài (đấu võ), hoặc đang tranh đấu với ai đó (đánh võ), người ta gọi luôn là múa võ, múa quyền. Ngay cả khi có trang bị vật dụng binh khí, võ cụ, cũng gọi là múa roi, múa kiếm, múa gậy … Như vậy, trong một chừng mực nào đó, võ có cách múa. Chính điểm này, võ có khả năng trình diễn như một nghệ thuật thể hình. Trong quan hệ xã hội người, lúc hãy còn thiếu từ ngữ (hoặc trường hợp dị ngôn) thoạt kỳ thủy con người phải ra dấu, thay tiếng, bằng mắt, miệng, tay, chân. Bằng vào ý nghĩa ngôn tự, vào sắc thái tình cảm, mà sự ra dấu khác nhau. Lúc hạnh phúc, mừng rỡ, tán đồng, người ta vui vẻ bắt tay, ôm nhau, vỗ tay; thậm chí vờn múa hả hê. Vạn vật cũng có cách múa của nó khi vui vầy: con công xòe đôi cánh, chó vẫy đuôi, bầy én chao liệng mùa xuân, chim đá cá trừng. Một khi bất đồng, phản kháng, giận dữ, con người có sự chỉ trỏ, xô đẩy, thủ thế, những sinh vật khác cũng không ngoài qui luật tự vệ, sinh tồn, nên chó, mèo, cọp, khỉ mỗi loài đều có mỗi thế “võ” của chúng. Tóm lại, võ là khoa học về phương pháp tự vệ, hoặc tấn công kẻ khác bằng sức mạnh, hay phương tiện tạo ra sức mạnh. Có sức mạnh thì có sự tàn phá. Để hạn chế sự tàn phá của Võ, đã có Đạo. Võ không chỉ có kim chỉ nam là Đạo, mà cần có cái Nền, là Thuật. Thuật đây gồm kỹ, mỹ và nghệ thuật. Kỹ thuật là cái kỹ năng, là phần khoa học trong trong lãnh vực dạy võ, học võ, hành võ; là phương pháp xử lý sao cho chính xác, đạt hiệu quả cao nhất trong hoàn cảnh. Mỹ thuật là tinh thần thượng võ, cái nhân bản sáng tỏa bên trong, và thể hình sức lực bên ngoài. Người lực sĩ, võ sĩ, trước tiên phải đẹp từ trong cốt cách tinh thần mới ra ngoài hành động; từ cuộc sống bình thường tới lúc thượng võ đài. Chính cái đẹp bên trong chủ đạo cái đẹp hành động bên ngoài. Tổng thể thẩm mỹ này có ý nghĩa bảo chứng cho sức sống của Võ. Vậy nghệ thuật ẩn tàng chỗ nào trong võ? Đó là sự hòa quyện, kết tinh giữa kỹ thuật và mỹ thuật để tạo khởi một nội dung thuần khiết, đưa tiến trình hành động tới chỗ cao hơn, hoàn chỉnh; đẩy tới chỗ phần hữu hình của Đạo. Kỹ thuật là phần nâng cao, làm rộng sức mạnh. Nghệ thuật là phần tinh túy của võ. Nghệ thuật càng thâm sâu, càng huyền nhiệm, thực tế của võ càng đơn giản, nhưng tinh vi huyền ảo; thậm chí gọi rằng “vô chiêu”. Lúc ấy, sử dụng không khí, hóa gió, khiển mây, dùng thanh thay lực; sử dụng những thành phần ấy như từng sử dụng binh khí. Để giải thích chỗ này, có người bảo rằng võ thuật Đông Phương có nền móng trong cái nôi của nền văn hóa Tâm Thức. Cái Tâm và cái Thức ấy nằm trong ba dòng nguồn cội: Phật, Lão, Khổng. Nó thể hiện trọn vẹn, dứt khoát sự Xuất Nhập; hoặc giả nhập mà man mác như xuất, xuất mà hiện hữu như nhập. Cho nên, võ thuật đã mang không ít tính siêu nhiên và ý nghĩa siêu hình. Võ sư có khi là Đạo sĩ, Thiền giả. Võ nghệ cao cường lại sản sinh trong chùa chiền. Sắc tức thị Không, Không tức thị Sắc. Võ là hiện thực của đấu tranh, lắm khi lại nhuộm màu Lão Trang, nên nghệ thuật Sống, trong Võ, rất thênh thang cao khiết. Hành trình của võ thuật Đông Phương không thông qua – nếu không muốn nói là phó mặc – cái gọi là khoa học duy lý, mà là Tâm Đạo. Có người hành võ mà tầm ra đạo, đi từ bên này bến mê sang được bờ giác bên kia, thông qua đại ngộ. Từ tâm thức ảo diệu trên, chúng ta khó tìm thấy môn võ xuất hiện ở phương Đông có lối đánh hùng hục như Boxe, cho dù đó là những môn võ “son trẻ” được hiện đại hóa, kết hợp Đông Tây như Nhu Đạo, Karatedo, Thái Cực Đạo, Vovinam … Võ Phương Đông nói chung, và Việt Nam nói riêng, có những đặc trưng sau đây – cũng là nội dung nghệ thuật – là: lấy nhu trị cương, dứt khoát mà tinh tế; hoành mà tung, kinh mà quyền (hay ngược đảo lại); cái hiểm ẩn tàng trong sự uyển chuyển; vẻ đẹp thể hiện trong bước quyền, cước; chỗ thượng thừa thì tâm, linh, trí, lực quyện làm một; và khả năng đích thực của Võ Thuật là đưa tới sự chinh phục, hoàn thiện một hoàn cảnh hay một tình thế, hơn là có ý nghĩa triệt hạ, tàn sát. Nghệ thuật trong võ thuật có tác dụng gạn lọc, loại bỏ những hành vi thô bạo, thế tục, vụ lợi. Do quan niệm khắt khe – và do cái thực tế không kém phần thô bạo của một số võ quan, võ sĩ – mà ngày xưa ông bà ta có trọng văn khinh võ; xem con nhà võ là thành phần tổng hợp bởi những cơ bắp, dọa dẫm kẻ yếu bằng những thứ binh khí rổn rảng chốn võ biền. Ngày nay quan niệm trọng văn khinh võ đã trở nên xa lạ, trong một xã hội mong muốn hòa bình, nhưng mỗi con người phải có khả năng chinh phục, và không dễ dàng bị chinh phục. Võ thuật đã là một khoa học của sức mạnh mang tính nhân văn. Do nhu cầu sinh hoạt của con người mà có, vậy võ thuật sẽ được cải tiến, tồn tại mãi cùng với những sinh hoạt hữu ích khác. Mỗi cá nhân được may mắn tiếp cận với võ thuật, là con nhà võ, nếu cố gắng tu luyện, sẽ đạt tới chỗ lành mạnh, cân bằng, điều hòa tâm, sinh, thể, trí. Ở chừng mực nào đó, võ thuật có vai trò làm sáng tỏ, chứng minh rằng xã hội con người hãy còn tồn tại lòng vị tha bác ái, đức tính dũng cảm, chân thật. Nghệ thuật nào cũng có một mục đích duy nhất là phục vụ cho Nghệ thuật Sống. Mà nghệ thuật sống, có một ý nghĩa tích cực và triệt để, là làm sao cho mỗi cá nhân trong mỗi xã hội càng ngày càng tiến tới hoàn chỉnh chất Người. Mong rằng trong đó có đóng góp của võ thuật, một nghệ thuật của khoa học sức mạnh, khác với thế giới chữ nghĩa, nhưng hoàn toàn không đối lập, mà đầy đậm bản chất nhân văn. </div>

NGHỆ THUẬT TRONG VÕ THUẬT

Có lẽ chẳng cần xem xét rằng trong ngành Võ có nghệ thuật hay không. Bởi, trong dòng sinh hoạt thường hằng nghề ngành gì lại chẳng cần, có,...

DẠY VÕ LÀ DẠY ĐẠO LÀM NGƯỜI

<div class="first-post-info" style="margin: 5px 0px 15px; padding: 0px; text-align: left;">
Người có võ rất coi trọng lễ và giữ lễ. Trong thời đại giao lưu, hội nhập; khi các mối quan hệ xã hội trở nên mong manh, các giá trị truyền thống dễ bị lung lay, biến dạng, cả hoà tan; xem ra chỉ có võ là còn giữ truyền thống “tôn sư trọng đạo”, là còn trọng lễ và giữ lễ.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwrMKoOHqtzffG-jEAktrWH9NR7Bit59AGPczGagKgHTaVktNsHOYDCrIdDORn_UvfqRNFqr9P_nfx4LYkad1-uwMU1kUAtMymZ4es803ap5KwEFVP81PddaA2nQKai4XNBNaSSPWUdIU/s1600/1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="506" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwrMKoOHqtzffG-jEAktrWH9NR7Bit59AGPczGagKgHTaVktNsHOYDCrIdDORn_UvfqRNFqr9P_nfx4LYkad1-uwMU1kUAtMymZ4es803ap5KwEFVP81PddaA2nQKai4XNBNaSSPWUdIU/s640/1.jpg" width="640" /></a></div>
 
 
<div align="center" style="margin: 0px; padding: 0px;">
</div>
 Với con nhà võ, nơi tập võ không phải là Câu Lạc Bộ như nhiều người nghĩ, mà là một Võ đường, Đạo đường; người Nhật gọi là Dojo (Jo là nơi, Do là đạo đức. Dojo là nơi trui rèn đạo đức). “Học lễ” là nội dung được thực hành liên tục, kiên định, nhất quán trong suốt quá trình dạy võ và học võ. Ngày đầu tiên đi học võ, người học phải trải qua thủ tục “Bái sư nhập môn”. Tuy không rườm rà như ngày trước, nhưng phép tắc thì phải duy trì: người học thắp cây hương trên bàn thờ Tổ, được gặp mặt Thầy, được giới thiệu với vị Huấn luyện viên trực tiếp huấn luyện, đặc biệt được hướng dẫn để biết phép tắc và những qui định của Võ đường... Bởi vì nơi tập là một Đạo đường, nên mỗi lần vào ra, người học phải cúi chào. Bất cứ lúc nào gặp thầy, bạn, huynh đệ, đều phải cúi chào. Bắt đầu và kết thúc một buổi tập, môn sinh phải chào Tổ, chào Thầy. Bắt đầu và kết thúc một trận đấu tập, hai đối thủ phải cúi chào nhau. Bắt đầu và kết thúc một bài quyền bao giờ cũng là cái chào. Bài tập đầu tiên trong cuộc đời học võ là bài chào. Trong Võ đường, và qua các kỳ kiểm tra, người học võ được đánh giá dựa trên hai tiêu chuẩn: thành tựu công phu và phẩm chất đạo đức, được thể hiện qua cung cách quan hệ, ứng xử với mọi người... Với những ai hiểu, thì đó không chỉ là hình thức mà còn bao hàm cả nội dung. Với những người học còn nhỏ tuổi, chưa kịp hiểu, thì cứ kiên trì thực hành lễ, một ngày kia tất sẽ ngộ ra ý nghĩa bên sau mỗi cái chào. Người học võ chân chính không coi cái chào là lễ, mà là hình thức của lễ, cách thể hiện lễ. Cái chào ngầm chứa nội dung vô cùng quan trọng, vốn là kim chỉ nam của người học võ, đó là cái đạo của võ và đạo đức của người học võ, gọi chung là Võ đạo. Cái chào chỉ như bóng điện, Võ đạo mới là dòng điện. Không có dòng điện, bóng điện không thể toả sáng; không có tinh thần Võ đạo, cái chào chỉ còn là động tác gật đầu. Cũng như quá trình tích tụ năng lượng để thắp sáng bóng đèn, quá trình học võ là quá trình tu dưỡng phẩm chất, đạo đức làm nền tảng cho hành vi ứng xử trong các mối quan hệ xã hội. Tuỳ theo từng mối quan hệ xã hội mà hành vi ứng xử khác nhau. Ví dụ, đối với cha mẹ khác đối với thầy, với bạn; đối với người thân, khác với kẻ sơ; với ân nhân khác với kẻ thù; cung cách đi dự đám cưới khác với dự đám ma... Nhưng dù sắc thái có khác nhau thế nào, thì tất cả đều được hình thành trên một nguyên tắc chung. Nói cách khác, nội dung ứng xử thì tuỳ từng mối quan hệ; nhưng nguyên tắc ứng xử thì chung nhất. Người đời thường coi trọng hình thức của lễ, nội dung của lễ, nhưng con nhà võ còn coi trọng nền tảng, nguyên tắc của lễ. Nguyên tắc đó là: Nhân ái và tôn trọng Nói tôn trọng là tôn trọng quyền tồn tại, quyền sống, quyền làm người, quyền làm người không giống ai. Trong đời sống xã hội, vị trí mỗi người tuy chẳng giống nhau, nhưng nhân cách làm người thì không khác nhau – ai cũng sinh ra và lớn lên bằng trái tim của mẹ; ai cũng bình đẳng trước thượng đế và trước cái chết. Có tinh thần tôn trọng, người tập võ không hạ mình trước bất cứ ai, không phân biệt ai hơn ai; không tâng bốc người trên, không miệt thị người dưới. Tôn trọng con người, tôn trọng mình, tôn trọng đối thủ, đó là một trong những phẩm chất hàng đầu của người học võ. Nhân ái là mục đích cuối cùng của người học võ, nó giúp định hướng hành vi của người học võ. Dù nghĩ gì, làm gì, nói gì, xử sự thế nào, tất cả đều phải nhằm mục đích làm sao cho con người tốt hơn, cho mình tốt hơn, cho đời đẹp hơn. Nếu không vì lòng nhân ái, hành động của người học võ không khác chi hành động của tên cướp, nhưng nếu vì lòng nhân ái, hành động của anh ta sẽ là hành động anh hùng - “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân. Quân điếu phạt trước lo trừ bạo” (Nguyễn Trãi). Khiêm tốn và nhún nhường Thói kiêu căng tự mãn là kẻ thù lớn nhất của người học võ. Sự hiểu biết không bao giờ có giới hạn. Ai không thấy thiếu sẽ không thêm được gì. Ai không biết ẩn mình sẽ không bay cao. Cái thùng đã đầy thì không còn chứa được nữa. Muốn nhảy lên cao thì phải rùn thấp. Muốn vượt qua xà phải biết uốn mình. Với người học võ, đức khiêm tốn không làm cho mình bé lại mà giúp mình có sức mạnh đi xa về trước; không làm cho mình thấp hơn đối thủ mà làm cho đối thủ không cao hơn mình. Đức khiêm tốn còn thể hiện đạo đức của người học võ: yêu người, vì người, “đi trước về sau”, “lo trước cái lo của thiên hạ, vui sau cái vui của mọi người”. Niềm tin và bản lĩnh Ở đời, không ai có tất cả, không ai không có tất cả. Con gà trống gáy một tiếng, cả làng thức dậy, nhưng không đẻ được trứng; con gà mái đẻ được trứng, nhưng không làm kinh động được ai. Ông nông dân lấy vợ, sinh con, lao động cực nhọc nuôi sống gia đình, nhưng không làm được nhạc. Ông nhạc sĩ tài danh sáng tác cả pho nhạc hay làm rung động trái tim bao thế hệ, nhưng không có vợ con, không cuốc nổi một luống đất. Thật vô lý nếu ông nông dân nọ mặc cảm vì không sáng tác được nhạc; hoặc ông nhạc sĩ kia đau buồn vì không làm tròn thiên chức lấy vợ, sinh con. Cho nên, học võ là học để biết mình là ai, biết cách hun đúc mình, hoàn thiện mình, có niềm tin và tự hào về mình. Mất niềm tin là tự đánh mất vũ khí của mình. Niềm tin, đối với người trí thức, đó là sức mạnh nội tâm; đối với bậc thiền sư, đó là tinh thần vô uý; đối với người học võ, đó là dũng khí của người chiến sĩ. Mất niềm tin, con người hoặc rơi vào tự ti, trầm cảm; hoặc trở nên hung hăng, gây hấn. Chỉ có bản lĩnh, có niềm tin, người học võ mới có sức mạnh để thể hiện cái đức nhân ái, khiêm tốn, nhún nhường, và tôn trọng người khác. Nhân ái và tôn trọng, khiêm tốn và nhún nhường, bản lĩnh và niềm tin, đó không chỉ là nền tảng của mọi hành vi ứng xử, mà còn là nền tảng của tinh thần Hoà Hợp. Mục đích tối thượng của người học võ là thiết lập mối quan hệ tốt đẹp giữa con người và con người với tinh thần: cộng tác, cộng đồng, cộng hưởng, cùng hưởng... trong xã hội; thái hoà trong gia đình, và an lạc trong bản thân. Đây là điểm thanh niên chúng ta đang thiếu, thậm chí thiếu trầm trọng. Thanh niên chúng ta thiếu cái thuận mà thừa cái nghịch, thiếu cái hoà mà thừa cái bất hoà, thiếu đoàn kết mà thừa chia rẽ. Tôi từng nghe nói: “Một người Việt Nam và một người Nhật, thì người Nhật không bằng người Việt Nam. Ba người Việt Nam và ba người Nhật, thì ba người Việt Nam không bằng ba người Nhật”. Ấy là cách khẳng định thói xấu bất hợp tác, mất đoàn kết của người mình đó thôi. Vì sao ư? Có chi đâu, là vì chúng ta thiếu cái đức tôn trọng, yêu thương, khiêm tốn, bản lãnh và một sức mạnh nội tâm. Ở đời, phàm kẻ nào không có sức mạnh nội tâm, không có bản lĩnh, kẻ đó sẽ không nói được tiếng xin lỗi, xin cám ơn, xin vui lòng, xin nhận trách nhiệm... Và chắc chắn kẻ đó không thể thiết lập được mối quan hệ tốt đẹp với mọi người. Tất nhiên, ở trường học và trong gia đình, ai cũng mong muốn dạy con em mình biết lễ phép, biết cách ăn ở, cách đối nhân xử thế. Nhiều trường học nêu cả khẩu hiệu “Tiên học lễ, hậu học văn” ở cổng trường và trong các lớp học. Nhưng xem ra, chỉ có võ là dạy cái lễ cho người học hiệu quả nhất. Nói vậy là vì, chỉ có võ mới có chương trình học vừa cả võ vừa cả lễ; nội dung kiểm tra lên đai đẳng cũng bao gồm cả lễ và võ. Ngoài ra, việc thực hiện chương trình “học lễ” xuyên suốt, nhất quán, và triệt để. Đặc biệt, võ coi trọng đào luyện cái gốc song song với cái ngọn, nội dung song song với hình thức, nền tảng song song với biểu hiện - coi trọng việc giáo dục cho người học tinh thần nhân ái, tôn trọng con người, khiêm tốn, niềm tin, và bản lĩnh, song song với việc dạy cho các em cách đối nhân xử thế, cách quan hệ ứng xử cho phải phép, phải đạo với mọi người. Tiếc rằng, hiện nay nhiều người hiểu không đúng về võ. Họ cho võ là đánh nhau, là vai u thịt bắp, là mặt rổ mặt rạch... Họ không hề hiểu võ là một hình thái nghệ thuật, là công cụ giáo dục đạo làm người; học võ là học đạo làm người. Thêm vào đó, cũng vì có nhiều người dạy võ chỉ dừng lại ở mức “võ thuật” mà chưa đạt tới được mức “võ lý” và “võ đạo” - chỉ dạy cho người học cách đánh mà không dạy cho họ đánh ai, đánh thế nào, bảo vệ ai, bảo vệ cái gì... Đã thế, trong xu thế thị trường hoá, thương mại hoá, thể thao hoá, võ bị xếp ngang hàng với các môn thể thao khác. Người ta chạy theo thành tích, huy chương mà quên mất sứ mệnh giáo dục; chạy theo hư danh mà quên đi thực chất. Tất nhiên, võ cũng là một môn thể thao, nhưng không phải đơn thuần chỉ là một môn thể thao. Võ là môn thể thao truyền thống. Nó vừa phải làm nhiệm vụ đào tạo những vận động viên xuất sắc cho thể thao nước nhà, vừa phải hoàn thành sứ mệnh dạy cho người học sức khoẻ, phẩm chất đạo đức, đối nhân xử thế. Hẳn chúng ta đều biết, “Tinh thần Nhật Bản”, “Sức mạnh Nhật Bản” được hun đúc bởi ba dòng sữa: Thần đạo Shinto, Phật giáo Thiền tông, và Tinh thần Võ đạo. Trong suốt bốn nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, võ là một trong hai dòng suối tạo nên Sức mạnh Việt Nam - “Sống vững chãi bốn nghìn năm sừng sững. Lưng đeo gươm tay mềm mại bút hoa. Trong và thật sáng hai bờ suy tưởng. Rất hiên ngang mà nhân ái chan hoà” (Huy Cận). Từ Đinh, Lý, Trần, Lê, Nguyễn... các bậc khai quốc, công thần đều xuất thân từ con nhà võ. Nhiều trong các triều đại ấy đều có trường dạy võ, chương trình học võ, và các kỳ thi võ (Tú tài, Cử nhân, Tiến sĩ). Rõ ràng, cùng với văn, võ đã góp phần hun đúc nguyên khí quốc gia, sức mạnh dân tộc; góp phần đào luyện con người Việt Nam giàu lòng yêu nước, có sức mạnh, niềm tin, và khí phách; được thử lửa qua suốt chiều dài lịch sử chống ngoại xâm và xây dựng đất nước. Ngày nay, đất nước ta hoà bình, thống nhất, thịnh vượng. Chúng ta có nhiều bạn bè, nhiều đối tác khắp năm châu. Chúng ta đang hân hoan vươn ra biển lớn. Nhưng nhìn lại, xem ra dòng suối võ ngày nào không còn chảy nữa! Không biết nó tắt từ thời nào? Vì sao tắt? Có cần khơi thông không? Làm thế nào khơi thông trở lại để võ tiếp tục góp phần mình vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước? Rất cần các công trình nghiên cứu nghiêm túc, các hội nghị khoa học để làm sáng tỏ những vấn đề ấy. Thiết nghĩ, dù đứng trước kẻ thù hay đứng trước đối tác làm ăn, mỗi dân tộc, mỗi con người đều phải cần có sức mạnh, niềm tin, và khí phách. Thiếu sức mạnh, niềm tin, và khí phách, thì không thể đánh thắng ngoại xâm; thiếu sức mạnh, niềm tin, và khí phách, cũng không thể làm ăn sòng phẳng với người. Sưu tầm

DẠY VÕ LÀ DẠY ĐẠO LÀM NGƯỜI

Người có võ rất coi trọng lễ và giữ lễ. Trong thời đại giao lưu, hội nhập; khi các mối quan hệ xã hội trở nên mong manh, các giá trị truyền...

SO SÁNH QUYỀN THUẬT VIỆT NAM & TRUNG HOA

<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbHxwJZa-Wwj0c_CeUq7_1up1k5IDbPj_Zxhjm0A3ybqpY7mQD-kk11gfSzl-zmhUDiPjfFGRhi2p2MElcqC9iUtotQejdyud3RyhnPkvLXrDr0WnCG0JIxxwO4adhHdw8wvrkCL1g-uo/s1600/Co-VoSu-Tran-Tien-3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="376" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbHxwJZa-Wwj0c_CeUq7_1up1k5IDbPj_Zxhjm0A3ybqpY7mQD-kk11gfSzl-zmhUDiPjfFGRhi2p2MElcqC9iUtotQejdyud3RyhnPkvLXrDr0WnCG0JIxxwO4adhHdw8wvrkCL1g-uo/s640/Co-VoSu-Tran-Tien-3.jpg" width="640" /></a></div>
 
Phép hiểu Quyền cần phải nắm vững tinh thần của nó. Đó là cái cốt lõi của thuật nhu hoà, của đường lượn, tính biến thiên, phép quy tụ... Không thấy hết tính độc đáo của môn công, sự khác nhau giữa kỹ thuật đi Quyền với hình thức tập luyện khác, những đặc điểm du hấp lực, những kỹ năng vận động đặc môn, thì người tập thật khó có thể lĩnh hội được cái kết quả như mong ước. Ngoài ra thuật luyện Quyền còn đòi hỏi những phẩm chất riêng mang tính tự thân, ở ý chí, ở khả năng lĩnh hội và cách xử thế trong các tình huống cụ thể, những cảnh vận động nội tại, tâm hồn của mình như những cánh cửa bốn mùa đón gió, đầu để trần, chân tiếp đất, đêm nằm trên nền cứng gắn với thiên nhiên, hoà một phần đời sống của chính mình với thiên nhiên. Trong những lần trao đổi với các chú, các bác đồng nghiệp, điều tâm đắc là tôi lĩnh hội được tinh thần này qua các ví dụ và mẩu chuyện thật đơn giản mà ý vị. Chẳng hạn bàn về thuật hấp lực, các vị nói : “ Nước nuốt được tảng đá lớn là vì biết nhường, lau sậy nhún mình chẳng bao giờ bị đổ “. Hoặc :” Dùi đánh mãi cũng chẳng thủng được mặt trống, nhưng mũi lao nhỏ xuyên nó thật dễ dàng “. Chứng kiến cảnh khắc cung của người nông dân vùng Thanh Nghệ , tôi càng thấm thía ý nghĩa sâu sắc của tinh thần trên, thật thú vị khi thấy cùng một lúc 3, 4 người đứng cách 50 bước chân giương cung bắn liên tiếp vào một chàng trai tay chỉ cầm một nhành tre nhiều nhánh rung mạnh, thế mà không mũi tên nào bén gót. Khi hỏi kỹ về nguyên lý này, một cụ nói” Xung lực càng nhanh, hiệu công càng mạnh, ví như vật nặng được buộc vào dây mềm mà quẳng vậy “. Tất nhiên nên hiểu cương nhu như hai vật khác nhau cùng soi chung vào hồ nước, chỉ những lúc mặt nước xáo động và càng xáo động, hình thể của hai vật trên mới bị trộn lẫn vào nhau, thậm chí tan biến vào nhau. Như vậy, phép biến giải về quyền là nghệ thuật linh động, hợp thức và công phu, giống như người nghệ sĩ điều khiển cây đàn. Không chỉ biết gẩy mạnh , gẩy nhẹ mà quan trọng hơn là phối hợp các âm thanh tạo nên tiếng nói đồng điệu và giao cảm. Thuật cương đối cương, nhu đối cương, thuật thân đảo du hấp lực, thuật chủ lơi hậu áp... đều đòi hởi một quá trình chuyên luyện theo tinh thần áp đặt chặt chẽ. Có như vậy mỗi bài quyền đều chứa đựng một tinh thần riêng, không thể lặp lại theo kiểu xáo trộn, tính thứ tự của chiêu thức, hay các phổ hợp du đảo, phối thuộc để có thể tự coi là đã sáng tạo được một bài Quyền hoàn chỉnh. Tinh thần cương đối cương, đòi hỏi tính tốc độ, tính chuẩn xác, tính đanh chắc của thế đánh, thế tấn... thế phối hợp nhanh, gọn, rắn trong quan hệ phát chiêu liên hoàn. Người tập không nhất thiết đòi hỏi sự mềm mại, khéo léo và khả năng cảm dính đặc biệt. Nhưng ngược lại, tinh thần của bài Quyền thuần cương đòi hỏi người luyện phải thực sự có bản lĩnh ngoan cường, ý chí bền bỉ và sự tuân thủ gần như máy móc các yêu cầu của bài tập. Trong khi đó tinh thần nhu đối cương, nhu-cương-nhu lại đòi hỏi một phương pháp tập luyện hoàn toàn khác, con đường của thuật nhu hấp lực ngoài yêu cầu đương nhiên phải có một khung tấn, khung tay hợp lý, khuôn nét thì điều quan trọng hơn là khả năng nhận cảm – linh ứng của toàn bộ các phần của cơ thể sao cho khi tiếp chiêu phải giác được tốc độ và tiêu lực các đòn công một cách hữu hiệu. Nghĩa là không chỉ chuyển hiệu năng thành công năng mà còn tận dụng lực đánh của đối phương để đả đối phương. Do vây, thuật tập các bài quyền nhu công đòi hỏi người chuyên luyện phải có trí nhạy cảm và suy tưởng các đòn thế theo tinh thần trước sau, đặt mình cảm biến và nhập cuộc để hoá thân mềm mại như thế uốn đớp của con rắn , trăn ; thế chao đảo , vờn bắt của khỉ, vượn... nguyên lý đường cong và tính liên giác phức tạp của bài quyền nhiều khi thật mơ hồ, gây cho người tập ở thời kỳ đầu có tâm lý vô vọng, chán nản khó tiếp bắt. Nhưng thêm ngày, trượt qua tâm trạng nôn nóng để bình lặng, tin tưởng , tiếp nhận tinh thần môn công, nhận ra tính khoa học chặt chẽ và ma lực ứng dụng của nó qua thuật du đảo thân, xoay trượt tấn, thuật lăn cổ tay, thuật xung tiêu lực, thuật tiếp vít theo hướng đánh, thuật thuỷ chùng lơi tấn... Chúng ta sẽ bị hút vào một thế giới mê trận không có giới hạn để đi đến nhiều chân trời của ánh sáng và tinh thần siêu thoát. Niềm vui này ở một khía cạnh hẹp của xã hội, có tác dụng không ít cho nhiều người tránh được sự bế tắc, cô đọc trong đời sống - tự mình tìm ra lối thoát và cởi mở tâm hồn. Ngoài môn phái, việc tìm hiểu thêm tinh thần này qua một số thủ pháp riêng của võ Việt Nam, mà cụ thể và chủ yếu là thông qua các bài quyền, tôi càng thấy võ ta có, và có cái riêng. Tính chất bao trùm này được dự cảm trước , lồng chứa như một nét chủ đạo chi phối ngay từ quan niệm ý thức cải biên, sáng tạo ở người thầy dạy võ. Kỹ thuật: “ Vuốt tỳ nhãn “, “ Văng cột tấn “, “ Vả hà bàn “ của vùng võ Yên Thế là kết quả có được của bao đời nhằm chống lại các thế đánh trường đao, trường thương, trường quyền của người Trung Quốc. Ngay như thế: gồng, bốc, vét của vùng vật Hà Tây, vùng võ Liễu Đôi cũng là một biến tướng của kỹ thuật “ Lăng xà võ “ , “ Nơm úp “ của đất võ Thái Bình, xứ Nghệ, thể thức này có khả năng khắc chế các môn công, trụ bán, đánh lấn đòn của dòng võ vùng Quảng Đông, Quảng Tây ... Ngay binh khí, một phần biểu ngẫu của thuật luyện quyền cũng chứa đủ tinh thần “ Nê công “ (1) và truyền thống luyện võ kiểu “ làng xã “ của người Việt . Chất dân gian thực dụng ngưng đọng trong các hiện vật khai quật ở mỗi từng văn hoá, từ Đông Sơn, Phùng Nguyên, Đồng Đậu đến thời Đinh, Lý , Trần, Lê... từ vũ khí đánh gần: dao găm, kiếm ngắn ; lưỡi thô, dày nặng , đến vũ khí đánh xa: cung nỏ, lưỡi qua đồng, giáo lao... so sánh chủng loại binh khí này với một số chủng loại binh khí của người Trung Quốc như: xích, chuỳ, bát xà mâu, việt phủ, kiếm dài... chúng ta càng nhận thấy nét riêng của thủ pháp đánh cận đòn có hiệu quả của người Việt nhằm chống lại lối công ồ ạt, giáp lá cà của một đội quân có thể vóc to lớn, người đông, có trường thương. Hoặc tìm hiểu thêm những khí đạo tập luyện: từ cối đã xách tay , bể bùn tập tấn, nhuỗi trận dồ tập đối đòn... Chúng ta càng có quyền tự hào với trí tuệ tích luỹ từ ngàn năm của tổ tiên, biết dựa vào mỗi cảnh, sinh kế và công cụ thuận tay để gom đúc tạo nên sức mạnh cho mình. Việc chao múa loạn ngẫu, kèm theo những tiếng thét man rợ, những động tác gợi nên hình ảnh quái đản, đe nẹt là có thực ở các môn võ cổ xưa của người Việt. Hình thái nguyên sơ thậm chí chỉ dừng ở hình thức bắt “ nhại “ một số giống vật, chính là bản năng sinh tồn của muôn vật, của kẻ yếu chống kẻ mạnh. Thực ra việc làm rối loạn gây hoang mang hốt hoảng cho kẻ địch ở phút choáng ban đầu thực có kết quả. Khoa tâm lý trong thi đấu thể thao hện đại cũng không thể phủ nhận được tính tích cực của hiện tượng tâm lý nêu trên. Võ Hét của vùng Nghệ An, Thanh Hoá ngày nay còn bảo lưu được khá nhiều phương thức tập, là hiện thân của kỹ thuật này. Nhờ nghiên cứu Phật giáo ở ta và điêu khắc đình làng, dần dần tôi cũng mới nhận thấy nét riêng đặc trưng của tinh thần này. Điều đó thật giống như tỷ lệ tượng Phật của người Việt Nam so với tỷ lệ tượng Phật của người Trung Quốc, người Nhật Bản, người Ấn Độ, người Cam-pu-chia... ngay nét mảng chỉ tìm hiểu thuần tuý dưới góc độ đồ hoạ, khi tác chúng từ các bản dập qua phù điêu, hoạ tiết trên vì kèo, bệ đá, bệ thờ... chúng ta cũng dễ dàng nhận thấy nét tư duy độc đáo, rất riêng của người Việt. Như vậy, cũng như nghệ thuật cổ Việt Nam nói chung, võ ta có thể khái quát làm thành 3 yếu tố hợp thành sau đây: + Có nguyên tắc nhưng không bị câu nệ ; + Hướng về hiệu quả chứ không bị khuôn thức của hình thức trói buộc ; + Vươn đến cá tính với giá trị nhân bản riêng. So sánh một số môn công của người Trung Quốc với võ ta : Thế lăn khiên với địa đàng quyền ; câu liêm thương, mồng rựa với thế đánh của bát xà mâu, việt phủ ; trung bình tiên để nguyên cành với lưỡi xích đao, thiên truỳ khích... chúng ta cũng tự rút ra một số nhận xét khái quát sau : Một là, thế tấn của các môn võ ta thường lấy năng động làm gốc, không chủ trương hoàn toàn bám đất và trầm kín giữ thân ( tấn của ta bồng bềnh dễ lơi, dễ xoay trượt chứ không đanh chắc ). Hai là, thế võ của ta thường tạo ảo giác chủ công, nhưng kỳ thực là giả công ; dùng đòn liên thủ để khắc công, chống công. Ba là, thế tay và đòn tay của võ ta thường bao chứa thuật hợp binh công tiễn, lấy thủ hào làm gốc, không ồ ạt tiến công, không có quy tắc khuôn thước. Bốn là, cơ thể bé, chân ngắn tay ngắn nên thủ thế, thủ công của võ ta thường dùng kỹ thuật đánh đoản đòn ; lấy di, ép, trượt, bám , xoay làm chính, không vươn cao, vươn xa áp đảo. Năm là, thuật di chuyển của võ ta thường bất ổn. Lấy thuật nghi binh , tiến thoát vô hình làm gốc, không chịu đối đầu lộ liễu. Sáu là, thể thức đồ hình của võ ta không có khuôn thức bó buộc, thiên năng , thiên biến. Ở đây, chúng ta thấy võ ta và một số dòng võ chính của người Trung Quốc, nói chung có hai điểm khác nhau cơ bản : Đó là thể chất và ý tưởng. Một đằng là lối chơi của người nhỏ bé, không thể khuếch trương - lấy cái thực lực của kẻ yếu làm chính, nên thậm chí nhiều khi không có lề luật. Còn một đằng là lối chơi của kẻ mạnh, cơ thể to lớn có phép tắc , có lề luật, với một hệ thống bài tập quy củ, có khuôn mẫu nhiều năm.Tất nhiên, dưới giá của cái chết chẳng có quy tắc nào tồn tại với kẻ thắng, thua. Từ những điểm khác nhau căn bản đó, tôi càng nhận thấy võ ta thường mang tính khắc chế, tìm cách chống lại chứ không chủ công, nên các bài quyền và phương pháp tập luyện thường tập trung nhằm cho một mục đích cụ thể xem như lẽ sống còn. Hơn thế nữa, với nguồn sống chính là trồng trọt và tiểu chăn nuôi, sinh tụ chủ yếu trên các vùng ô trũng, với nét tư duy nguyên thuỷ thờ thần mặt trời, cầu mong sự phồn thực... cũng tạo cho đời sống tinh thần của người Việt ở làng, xã khá ổn định, ít có nhu cầu đổi thay, không có sự thù hằn sâu sắc và truyền kiếp về tôn giáo, về chủng tộc, luôn mong muốn quy tụ vào một mối, thích sống hoà bình với láng giềng. Nên mặc dầu là một nước có tinh thần thượng võ cao, võ công hiển hách nhiều, song trong đời sống thường ngày gần như không có cảnh chém giết liên miên. Họa hoằn mới có sự tranh giành ngôi thứ và vai trò giòng họ. Trong võ công toát lên tinh thần nhân ái . Chình vì vậy, mà đòn công của võ ta thường ít hơn đòn thủ, mà thủ căn bản vẫn là đòn khắc chế, ít sát phạt. Quay lại những vấn đề căn bản về Quyền, để dễ hiểu tôi xin trình bày dưới góc độ phân tích, nhưng trước hết tôi xin dẫn chứng thêm một khái niệm cụ thẻ như sau: “Quyền là một tổ hợp bao gồm tất cả các động tác, hành động của cá nhân được thể hoá theo một trật tự nhất định có giới hạn; giúp người tập luyện có bản lĩnh ứng xử, phản xạ tay chân linh hoạt... có sức chịu đựng, thể lực , tốc độ với kiểu thức hoạt động đặc trưng thiên về hướng bảo vệ mình, chế ngự đối phương bằng kỹ thuật của các bộ phận của cơ thể “. Như vậy đòn thế, thân pháp... căn bản của Quyền là những kỹ thuật quan trọng nhất mà bất cứ người học võ nào cũng cần phải nắm vững để thực hiện phối hợp chiến thuật một cách thuận lợi. Sự vận dụng kỹ thuật tuỳ theo yêu cầu của trận đấu, tuỳ theo trạng thái tâm lý khi thi đấu, tuỳ theo bản lĩnh và khả năng của các đấu thủ và cả ngay chính tác động tích cực, hay không tích cực của người xem . Ngô Xuân Bính

SO SÁNH QUYỀN THUẬT VIỆT NAM & TRUNG HOA

Phép hiểu Quyền cần phải nắm vững tinh thần của nó. Đó là cái cốt lõi của thuật nhu hoà, của đường lượn, tính biến thiên, phép quy tụ... ...

BLOG VÕ THUẬT

TAEKWONDO: TRẦN HIẾU NGÂN TRỞ LẠI ĐỘI TUYỂN

NGUYÊN LÝ BẤT PHÂN TRANH TRONG VÕ ĐẠO

SỰ KHÁC BIỆT GIỮA AIKIDO VÀ CÁC MÔN VÕ KHÁC

Ý NGHĨA CÁCH CHÀO NHAU TRONG VÕ THUẬT

THUYẾT " NGŨ YẾU " TRONG KỸ KÍCH TRUYỀN THỐNG

TRÊN CON ĐƯỜNG VỊNH XUÂN

NGHỆ THUẬT TRONG VÕ THUẬT

DẠY VÕ LÀ DẠY ĐẠO LÀM NGƯỜI

SO SÁNH QUYỀN THUẬT VIỆT NAM & TRUNG HOA

XEM NHIỀU

Search This Blog

Blog Archive

Chia sẻ